De Hoge Veluwe is een rijk gebied voor dagvlinders, verschillende zeldzame soorten zijn hier n og te vinden. En deze worden ook goed in de gaten gehouden.Er zijn hiervoor al lang geleden meerdere vlinderroutes uitgezet, die in de vliegperiode van de dagvlinders (april-oktober) wekelijks gelopen worden. Sommige routes bestaan al bijna dertig jaar. In totaal lopen er tien vlinderroutes in het Park, daarnaast worden er ook nog vier geteld bij de buren op Vliegveld Deelen.

Al deze informatie geeft ons een goed beeld hoe het met de dagvlinders op het park gesteld is en helaas gaan we mee in de landelijke trend van achteruitgang. De zeldzame soorten zijn er nog wel, maar de aantallen worden steeds minder… En de hitte en droogte van 2018 hebben daar geen goed aan gedaan. Veel nectarplanten voor de vlinders waren verdroogd, maar ook veel waardplanten voor de rupsen zijn dood gegaan. En zonder voedsel geen volgroeide rupsen, dus geen vlinders.

Dit jaar was dus extra spannend. Hebben ‘onze’ vlinders het overleefd? Zoals gezegd, alle soorten zijn waargenomen, maar in veel kleinere aantallen en helaas ook niet meer op alle routes en bekende plekken. De soorten waarvan de rupsen leven van grassen hebben het zwaar gehad. Grassen wortelen minder diep en zijn daardoor vorig jaar veelal verdroogd. De gevolgen voor de vlinders zijn merkbaar, weinig zandoogjes, heivlinders en dikkopjes. Van de zeldzame kommavlinders zijn er alleen op één route maar een paar waargenomen. Volgend jaar wordt dus weer een spannend jaar…

Maar de wat algemenere soorten lijken een goed jaar gehad te hebben, langs de bermen was al vanaf het vroege voorjaar voldoende nectaraanbod. Opvallend waren de vele bloeiende planten, ooievaarsbekje, tormentil, biggenkruid en allerlei andere composieten, waar kleine vuurvlinder, bruine vuurvlinder en anderen zich te goed aan deden. Ook het bruin blauwtje, een soort die we niet elk jaar zien, werd dit jaar veel waargenomen. En hopelijk volgend jaar weer, want de waardplant ooievaarsbekje staat er volop.

We hebben dit jaar zelfs een nieuwe soort voor het Park op de routes kunnen bijschrijven! In mei werd de eerste melding gedaan van een kleine parelmoervlinder, een ‘afgevlogen’ beestje, maar door de karakteristieke hoekige vleugelvorm toch nog goed herkenbaar. We dachten eerst aan een zwerver, want dat is wel bekend van deze soort.

Begin juni, tijdens één van de routes op Vliegveld Deelen, waar uitgekeken werd naar de eerste bosparelmoervlinders, werd ook hier een kleine parelmoervlinder gezien. En in de volgende sectie van de route weer één… in totaal zijn er toen zeven stuks geteld. Eén vrouwtje vloog erg zoekend rond over de vegetatie en ja, hoor, ze ging een eitje afzetten!

Onze contactpersoon van het vliegveld was net zo enthousiast als wij en riep meteen “Hier wordt dit jaar niet gemaaid!” De kleine parelmoervlinder vliegt in meerdere generaties per jaar, dus we waren erg benieuwd hoe lang we deze vlinder konden tegenkomen. De twee hierop volgende tellingen zagen we de soort nog wel, maar de aantallen namen af. Op de eerste telling in juli zagen we er in totaal elf en ook mooie ‘verse’ vlinders, een nieuwe generatie dus. In totaal hebben we deze soort op zes tellingen gezien (juni – juli). Maar niet alleen op het vliegveld kwamen we de soort tegen, ook op de routes in het Park is ze meerdere malen gezien. Op 6 september liep ik bijvoorbeeld mijn route Zinkgat (loopt langs het raster met het vliegveld) waar ik ook toen nog een mooi gaaf exemplaar van de kleine parelmoervlinder zag. En omdat er op dat moment bij de buren niets meer te halen was, kwam ze mooi door het raster naar ‘onze’ hei.

NatureToday heeft over de vlinderstand dit jaar meerdere interessante artikelen gepubliceerd, o.a. over de opmars van de kleine parelmoervlinder in het binnenland en over de achteruitgang van de heivlinder en kommavlinder. Zie bijgaande links:

Kleine parelmoervlinder:

https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=25448

Kommavlinder:

https://www.naturetoday.com/nl/nl/nature-reports/message/?msg=25457